Boks; dünya çapında bilinen sporlar arasında yerini almış olan ve iki kişinin bir hakem gözetimi ile birbirini nakavt etmeyi ya da puan faktörüyle yenmeyi amaçladığı spor müsabakaları arasında yer alır. Boks belli temel uygulamalar ve yasak hareketler ile belirlenen sınırlara sahiptir.
Örnek olarak; sporcunun kendi çevresinde tam tur dönmesi, eldivenin işaretli bölgesi hariç avuç içi ile vurma, ses çıkarma ya da ense ve belden aşağı gibi bölgelere vurmanın yasak olduğu ve uyarı nedeni olduğu bir müsabakadır.
Tüm bu hareketler, sporcu için uyarı nedeni olmakla birlikte; 3 uyarı neticesinde 1 ihtar alınır ve puan düşülür.
Boks sporuna dair ve gelişimi hakkında merak edilen ayrıntılar ile ilgili yazımıza başlıyoruz.
Boks sporu tarihi açısından bakıldığında oldukça eskiye dayandığı görülebilir. Roma ve Eski Yunan döneminde en önemli sporlar arasında yer aldığı bilinmektedir. Ancak ilk dönemler yapılan sporun oldukça sert bir şekilde gerçekleştiği ve belli kurallar olmaksızın dövüşüldüğü bilinmektedir.
Bu sert koşulları nedeniyle o dönem için yasaklanan boks müsabakaları, 18. yüzyıl döneminde İngiltere çevresinde tekrar ortaya çıkmıştır. 1719 senesinde James Fig tarafından bir ring kurulmuş ve dersler verilmiştir.
Yine zorlu koşullarda yürütülen boks sporu için 1866 senesinde amatör bir spor kulübü kurulmuştur.
Bu dönemin ardından eldivenle yapılmakta olan maçlar için belirli kurallar oluşturulmuştur ve çağdaş boks sporunun başlangıcı sayılan uygulamalar devreye girmiştir.
19. yüzyıl dolaylarında ise Amerika’da ortaya çıkan boks, adı bilinen bazı ünlü boksörler sayesinde ön plana çıkmıştır. Bu alanda Rocky filmini ilham veren Rocky Marciano gibi başarılı pek çok boksör yetişmiştir.
1960’lı ve 70’li yıllara gelindiğinde ise boks kuralları belirli bir düzene oturmuş vaziyette idi ve bu dönemde adından sık sık söz edilen boksun efsanelerinden birisi Muhammed Ali olmaktaydı.
Dünya ağır siklet boks alanında efsane olarak adından söz ettiren Muhammed Ali’nin ardından; pek çok yeni boksör yetişmiştir.
Boks karşılaşmasında ring önemli unsurlar arasında yer alır. Ringde yapılmakta olan müsabakalar günümüzde belli kurallarla belirlenmiştir. Ring alanı 3 ya da 4 sıralı halatlarla çevrili olan ve yerden yüksekliğinin 91 cm ile 122 cm arasında olduğu kare biçimli bir alan olarak ifade edilebilir.
Bu anlamda ayrıntılar belirli ve önemlidir. Örnek olarak halat aralıkları en az 40 cm olur. Renk alanında mavi, kırmızı ve tarafsız olarak sunulan beyaz köşeler bulunur. Her iki karşılaşmacı da bulundukları köşelerden doktor ve hakem de jüri masasına en yakın konumda olan beyaz köşelerden ringe çıkar.
Profesyonel ve amatör boksta bazı ayrıntılar değişebilmektedir.
Örneğin profesyonel alanda rengin büyüklüğü 5- 6 metrekareyi bulurken amatör bokslarda genelde 3 ve 6 metrekare arasında olduğu görülür.
Boks alındığında günümüzde kabul gören önemli kurallardan birisi de karşılıklı boks yapan kişilerin aynı sıklette; yani ağırlık aralığında bulunması gerektiğidir.
Bu karşılıklı denge açısından önemlidir. Sevilen sporlar arasında yer alan boks sporu; yukarıda ayrıntıları belirtilen belli gelişim evrelerinin ardından dünya üzerinde gittikçe yayılmış ve pek çok kesim tarafından sevilmiştir.
Boks sporu tutkunları oldukça yorucu ve enerji isteyen bu alanda çalışmaktan mutluluk duymaktadırlar. Boksörlerin temeli amatör ya da profesyonel fark etmeksizin antrenmana dayanır. Belirli başarılı antrenmanlar sayesinde; pek çok amatör boks tutkunu alanda başarılı şekilde ilerlemektedir.
Antrenmanlar genelde bir başka boksörle ya da doğrudan bu alandaki uzman bir kişi ile gerçekleştirilir. Aynı zamanda boks spor alanında kondisyonu arttırmak için farklı alanlardan da destek alınır. Örnek olarak gölge boksu, koşu, ip atlama ve kum torbası ile çalışma gibi unsurlar bu destekleyici spor çeşitlerinin başında gelir.
Boks sporunda duruş ve kondisyon iki önemli etkendir.
Boksörün kondisyon için devamlı çalışmasını ve antrenman yapmasının yanı sıra duruşunun rahat olması; bununla birlikte denge ve ani hareket değişimlerine hazır olması da önemlidir.
Savunma ve saldırı gücünü belirleyen temel unsurların yanı sıra; en net bilinen boks duruşunda sağ ayağın önünde yer alan sol ayakla başarılı bir denge oluşturulur ve her iki ayakta ucu sağ hafifçe dönük olacak şekilde tutulur. Bu sayede vücudun sadece sol tarafı rakibe karşı açık tutulmakta hafif şekilde sıkılan sol yumruk ise ileride tutularak çene hizasını korumaktadır.
Aynı harekette sağ kolun yine çene hizasında tutulduğu ama 15 cm kadar önde olduğu varsayılır. Kol dirsekleri vücudu korumak maksatlı içe doğru çekilir. Beden ön kısma doğru hafif eğik ve rakip hamlesi karşısında denge yitirmeyi engelleyecek şekilde tutulur.
Boks alanıyla ilgilenmeyi düşünen tüm amatör sporcular için; başarılı spor salonlarında yukarıda sayılan teknik başta olmak üzere çok sayıda içerik rahatlıkla öğretilmektedir.
Uzman hocalar eşliğinde belli derslerinin sonunda başarılı sporcular yetişmektedir. Boks sporundaki maçlarda genel olarak kararlar kenarda oturmakta olan 3 tane yan hakem tarafından veya renkteki hakem tarafından verilmektedir. Bir boks maçının kararları temel birkaç şekilde sonuçlanabilir. Bunlardan en bilineni nakavttır.
Boksta nakavt; en iyi bilinen maç kararları arasında yer alır. Bunlardan teknik nakavt olarak geçen maç sonucunda ring içinde yer alan hakem boksörlerden birisinin sağlıklı olarak maça devam edemeyeceği kararı alarak maçı bitirir.
Bunun dışında doğrudan nakavt uygulamasında maç sırasında boksörlerden birisinin yere serilmesi ve tekrar kalkmaması sonucu; hakemin 10'a kadar sayması söz konusu olur. Boksör bu süre içerisinde kalkmadığı takdirde diğer oyuncu tarafından nakavt edilmiş olur. Boks sporu içerisinde nakavt en makbul kazanım yollarından birisidir.
Bununla birlikte nakavt içerisinde yer alan bir diğer teknik de hakemin kararı neticesinde rauntlar arası dinlenme sırasında; boksörün devam edemeyeceği kararıyla maçı bitirmesidir.
Diğer maç kazanma tekniklerinden hakemlerin oy birliği kararı, karar çoğunluğu ya da karar ayrılığı gibi sonuçlar ortaya çıkabilmektedir. Teknik karar ya da berabere sonuçları da ortaya çıkabilir.
Profesyonel boks ve amatör boks; her ikisi de günümüzde pek çok sporcu tarafından yoğun şekilde tercih edilen spor çeşitlerinden birisidir. Genelde bir rant içerisinde mücadele şeklinde gerçekleştirilen ve belirli kesin kurallar aracılığı ile şekillenen bir maç olarak ilerler.
Profesyonel boksta çok küçük yaşlardan itibaren eğitimler söz konusu olmakla birlikte; bu alana spora devam etmek için ya da yeni bir hobi elde etmek için başvuran pek çok kişinin de başarılı amatör boks sporcuları olduğunu görmek mümkündür.
İstenildiği takdirde boks spor içerisinde istenilen yaşta, kişiye göre eğitimler alarak ilerleyebilir ve sevilen bu alanda gelişme gösterilebilir.
Farklı yaşlarda başlanabilen boks sporuyla alakalı tüm bilgilere ulaşmak oldukça kolay.
Ondersaday.com internet adresimiz üzerinden; Önder Saday Spor Kulübü ile iletişime geçebilir; etkili eğitimler aracılığıyla başarılı bir boks sürecine başlayabilirsiniz. Boks sporuyla alakalı merak ettiğiniz tüm bilgilere erişmek için; internet adresimiz üzerinden iletişime geçebilirsiniz.